Als stenen konden spreken - René Lust - BouwCenter Filippo, Beverwijk



Huizenhoog

 

Muren

Mag het ietsje meer zijn

Locatie: School Kraaienest Beverwijk

Sortering: Oker geel strengpers Hilversumsdikformaat

Metselaar: Die ene met die troffel

 

 


In deze aflevering een egale muur gemaakt van een warm gele strengpers steen, glad van oppervlak en in halfsteens verband gemetseld. De boven liggende steen begint steeds halverwege de onder liggende steen. Maar als je goed naar de linker helft van de foto kijkt klopt het niet helemaal. Bij de hoek van de muur zie je om de laag eerst een kop (halve steen) en daarna een ruime drie klezoor (driekwart steen). Dat is gek, want bij een halfsteens verband zijn 2 koppen ( 10cm) met een voeg (1 cm) net zo lang als 1 steen (21 cm). Wat is dan de rede van het toepassen van de drie klezoor steen? Simpel de lengte en de breedte van de steen. Deze steen is namelijk 23,5x8,9x4,8 cm (volgens de folder 24x9x5 cm) In dit gebouw heeft men een langere steen dan normaal toegepast. Met deze toepassing creëert men een optisch foefje. Het gebouw kan er iets kleiner (minder lang of breed) door gaan lijken. Denk maar aan een lucifer doosje. Zet deze naast een sterk verkleinde auto op een foto, en 80 op de 100 mensen zullen denken, “wat een groot lucifer doosje”. Het formaat van stenen ligt nu eenmaal in onze hersenen verankert. Ziet men een steen dan denk je over het algemeen in waalformaat (21x10x5 cm) maar door het toepassen van een afwijkend formaat kunnen de hersenen op het “verkeerde steen” worden gezet. Maar waar komt het Hilversums formaat (HF)dan vandaan? ….. Hilversum? …… Ja inderdaad, helemaal goed. Soms zit het antwoord al in de vraag verweven. Tussen 1928 en 1931 is het Raadhuis van Hilversum gebouwd. Dit beroemde kubistische gebouw met zijn markante toren van 47 m1 hoog is ontworpen door de toenmalige stadsarchitect Dudok. Het gebouw liet hij op trekken uit een voor die tijd afwijkend formaat metselsteen (23,2x11,3x4,3cm). Omdat het hier om 680.000 stenen ging kon hij ze speciaal laten maken. Maar bij iets nieuws hoort een naam. Dudok formaat had voor de hand gelegen maar men heeft gekozen voor de naam Hilversums formaat. Tegenwoordig zijn Dudok, HF en het Raadhuis onlosmakelijk met elkaar verbonden. Spreekt men over HF dan doemt bij steen specialisten, in gedachten, elke keer weer dat gele gebouw op. Maar terug naar dit toch ook kubistische gele gebouw. De hier vermetselde steen voldoet wel aan de lengte vanHF, maar niet aan de dikte. De steen is ongeveer 0,5 cm dikker en men spreekt derhalve ook van Hilversums dikformaat.
Het Kraaienest is ook voorzien van een toren (staat niet op de foto) alleen kan ik hier niet warm voor lopen. Want deze uit blauw opgetrokken “puist” ontsiert het gebouw maar vooral de omgeving, je zal er maar in de buurt wonen. Wat de architect, of wie dan ook, hier ooit mee bedoeld heeft is me een raadsel. Mogelijk dat de kleur is uitgezocht bij een meer dan helder zonnige blauwe lucht, en inderdaad dan valt de toren minder op, maar hoe vaak is het mooi weer in Nederland. Het nieuwe gedeelte van het Kraaienest, met de oker gele stenen, kan wel mijn goedkeuring krijgen. Ook al realiseer ik mij dat niet iedereen het mooi zal vinden. Een degelijk stuk werk met een goede steen en voeg keuze, grijs, die samen de tand des tijd zullen moeten doorstaan. En gelukkig zijn na al die jaren de kinderziektes (geen toespeling op de gebruikers van dit pand) uit het productie proces van dit formaat steen gehaald. Want in Hilversum zijn ze toch tegen wat problemen aangelopen. Na ruim 50 jaar is het hele Raadhuis gerestaureerd. Maar vooral de verwerkte bakstenen veroorzaakten veel werk. De bakstenen waren te zacht gebakken, daardoor poreus en vroren derhalve kapot. De meeste stenen moesten daarom vervangen worden. Zo blijkt maar weer eens dat niet alles in het leven wat nieuw is ook goed hoeft te zijn  De bouwkosten:waren ooit ca fl. 1.300.000,- en de volledige restauratie (niet alleen voor de stenen) kostte ca fl. 32.000.000,-  Beide zijn nog gerealiseerd in de tijd van de gulden. Nu wil ik niemand bang maken maar hopelijk zetten ze alvast wat euro’s apart voor komend onderhoud van het

Besmet met het murenvirus? Schroom niet om er een foto van te schieten,
als je het adres maar noteert. E-mail de bijlage aan


Bouwcenter Filippo :: .
© 2019 BouwCenter Filippo